« دوست داریم پهنة یادگیری‌مان به گستردگی تمامی زندگی‌مان باشد | صفحه اصلی | برای دلتنگی‌های آخر هفته‌ات »

وبرخوانی در تهران

-=-=-=-
افزوده: دکتر صدری عزیز، در بخشی از یک یادداشت کوتاه برایم نوشته‌اند:
Good for you... I assigned the book to my Sociology of Religion class. It is so well written, so lucid and free of jargon and such a wonderful example of good sociology
ممنون آقای دکتر :)
-=-=-=-

بخشی از روز را با خواندنِ «اخلاق پروتستانی و روح سرمایه‌داری» وبر سرگرم بودم. از فواید کلاس نظریه‌های پیشرفتة دکتر عبداللهی یکی هم اینکه باید خودِ اثر را بخوانیم و این برای ما که دستِ کم کلاسیک‌ها را با تفسیرهای کوزر و ریتزر و آرون میشناختیم، خیلی مفید است. کتاب‌های کلفتِ کلاسیک، که خیلی هم دانشمندانه نوشته شده‌اند، وقتی کار مستقیمی باهاشان نداشته باشی، ترغیب به خواندنت نمیکنند و برعکس، حوصله‌ات را سر میبرند. برای همین با انبوهی تفسیرهای درجة دوّم، کلاسیکها را رها و علاقه‌ات به متون جامعه‌شناسی را صرف خواندن معاصرها میکنی که خوش‌خوان‌ترند و کم‌دردسرتر.
امروز امّا فهمیدم که وبر چقدر هوشمندانه مینویسد. نبوغ نظریه‌پردازیش را در پشتِ واژه‌ها، میشود تشخیص داد. خوشبختانه دو ترجمة فارسی از اخلاق پروتستانی در دست است. یکی ترجمة دکتر انصاری و دیگری ترجمة عبدالکریم رشیدیان و پریسا منوچهری کاشانی. جز اینها همزمان، از تفسیر درخشان ریمون بودن بر وبر استفاده میکنم و تکّه‌تکّه مقالات وبر در Weber Selections را میخوانم. (بسیاری از این مقالات در دین، قدرت، جامعه ترجمه شده.) ربطِ بین نیچه و وبر هم در خرد جامعه‌شناسی اباذری خوب بود و نوشتة بندیکس در تفسیر وبر هم همینطور. خلاصه، یک «وبرخوانی» اساسی راه انداخته‌ام که تا پایان هفته طول میکشد احتمالاً. (دکتر صدری عزیز، کجایید تا دربارة وبر بپرسم. حق با شما بود. وبر کم‌نظیر است... ولی ترسم این است که کم‌کم بعد از وبر به سهراب سپهری هم علاقمند بشوم!!)
همین‌جا بگویم، نظریه برایم خیلی خوشایند است. نبوغ غریبی میخواهد نظریه‌پردازی اجتماعی و لذّت‌بخش است پیدا کردن روابط و اینها. شاید علاقه‌ام به مطالعات فرهنگی هم بخشی به این دلیل است. مطالعات فرهنگی، یعنی نقد و منتقد بودن، یعنی نظریه‌پرداز بودن! حالا با این موضوع که همة این نظریه‌ها صرفاً بیان پیچیدة روابط ساده هست یا نه (یا آنطور که به طنز میگویند «بیان کردن دشوارفهم آنچه عقل سلیم بسادگی درمیابد!») کاری ندارم. اصلاً چه بهتر. بگذار باشد. بهرحال، نظریه در – بقول کریس بارکر – بازی زبانی مطالعات فرهنگی، جایگاه والایی دارد. به قواعد بازی آشنایی، بسم‌الله!