« سرما، شومینه و دو بند کاملاً نامرتبط | صفحه اصلی | دیر گچین؛ دیروز کاروانسرا و امروز طویله... »

درباره‌ی فرانکولا

بعد از مجموعه داستان کوتاه «شب بخیر یوحنّا» - که «یلدای فاحشه»اش را بسیار میپسندم - «فرانکولا» دوّمین اثر داستانی پیام یزدانجوست؛ اینبار امّا، داستان بلند.

- طرح روی جلد، نوشته‌های پشت جلد و سخن «ناشر»... همه – کم و بیش – میگویند با چه داستانی مواجهم.
- پیام یزدانجو داستانش را عالی شروع کرده... حظ بردم.
- شاید بخاطر حظ فوق‌العادة آغاز داستان است که چندان سرخوش ادامة آن نیستم. خلاصه، کم و بیش خواندن داستان را ادامه میدهم. استلا، داستان خانم هاویشام را به ذهنم میاورد.
- ارجاعات بینظیر پیام به این کتاب و آن کتاب حالم را خوب میکند... بعضی جاهایش واقعاً سر ذوق میآیم. شاید بد نباشد بعداً از کسانیکه کتاب را خوانده‌اند بپرسم کدام ارجاع را بیشتر دوست داشتند؟ خودم از یکی از ارجاعات صفحة شصت و شش خیلی خوشم آمد؛ آنجا که با اشاره به جملة بنیامین در خیابانهای یکطرفه میگوید تنها راه شناختن یک نفر دوست داشتن او بی هیچ امیدی‌ست.
- سالومه و ابراهیم – نمیدانم چرا – مرا یاد دون‌کیشوت میندازد و ملکة مشهورش؛ دولسینه دوتوبوزو.
- سال دوّم دارد تمام میشود؛ میدانم که سال سوّم درخشانی در انتظارم هست.
- شخصیّت جان بالاردِ فرانکوفیل [-ِداستان] را دوست دارم.
- شاید داستان فرانکولا، پست‌مدرن باشد؛ امّا بیش از آن، دنیایی که فرانکولا در آن زندگی میکند، دنیای پست مدرن است.... دنیای بازنمایی‌های مولتی مدیا ! و اصلاً بهمین خاطر، داستان اینطور سرشار از بازیهای پست‌مدرن است.
- ناخودآگاه وقت خواندن جملات مدیر، متمرکز میشوم و دقّت میکنم. این یکی خیلی خوب است: تو رؤیایی هستی که به واقعیّت پیوسته و میتوانی واقعیّتی باشی که به رؤیا میپیوندد و این کابوس بزرگی است...
- دنیای پست مدرن فرانکولا، زیادی مبتذل است و «چه خوب! خب، ما همین را میخواهیم. مگر غیر از این است؟ من که میمیرم برای موسیقی مبتذل.» و خرید، جزء اساسی این دنیا. خریدهایی که چه بسا بی‌استفاده‌اند.
- همزمان یاد میهمانی آیز واید شات افتادم و نوشتة گرتا گاربوی بارت و گروگانگیری چچنی‌ها!
- پیام هم دست‌آخر خواننده را با «مکش مرگ ما»هایش خواهد کشت...
- آخ جون! باز هم سر و کلّة بنیامین پیدا شد. اینبار با «اثر هنری در عصر بازتولید مکانیکی» و مفهوم «هاله»اش... همانموقع که فرانکولا در سیرک ظاهر شد و هیچ، جز سایه‌اش دیده نمیشد، به این فکر افتاده بودم و حالا میبینم که وارد داستان شده.
- این صفحات، سراسر بنیامینی‌ست. انگار جز نیچه، بسیاری دیگر هم هستند که نامشان در کتاب نیامده. امّا، اگر نیچه را هیولا بدانیم؛ بنیامین – به‌همان قیاس – هیولا نبود...
- صقحة صد و سی و هشت و آرت‌ئوری!
- درست ساعت پنج عصر بود...باقی همه مرگ بود و تنها مرگ: در ساعت پنج عصر، بی‌هیچ بیش و کم در ساعت پنج عصر... آی چه موحش پنج عصری بود!
- پایان هزارة دوّم (درست آخر دسامبر ۹۹)؛ پایان رنسانس؛ پایان مدرنیته؛ پایان فلسفه؛ پایان سیاست؛ پایان تاریخ؛ و پایانِ فرانکولا! این آخر کاری هم پیام دست‌بردار نیست؛ یکهو، از مه‌یر تا بودریار و فوکویاما را جلویت ظاهر میکند...
- دستش درد نکند :)