« دربارة دریدا | صفحه اصلی | دلتنگی‌های آخر هفته »

هفته‌ای که گذشت...

هو
۱- جمعه شب رفتم فرهنگسرای نیاوران به دیدن و شنیدن کنسرت پژوهشی آقای عبدلی که تار را به شیوة آقا حسینقلی میزد. خاندان فراهانی، حق بزرگی بر گردن موسیقی ایران و خاصّه نوازندگی تار دارد. آقا علی‌اکبر و فرزندانش میرزا عبدالله و آقا حسینقلی و برادرزاده‌اش آقا غلامحسین مشاهیر خاندان فراهانی و ادامه‌دهندگان راه آقا علی‌اکبر هستند.
در مورد نوازندگی آقا حسینقلی بسیار نوشته‌اند و از میان همة آنها عارف چقدر زیبا در دیوانش گفته: «تار هم بعد از میرزا حسینقلی چراغش تقریباً خاموش شد و با اینکه حالا معمولترین آلات موسیقی ایرانی است. باز بزرگترین استاد آن که قرنها لازم است که دست طبیعت پنجه‌ای بدان قدرت بوجود آورد، از میدان رفت؛ پنجه‌ای که هروقت بحرکت میآمد، قرار از کف و آرام از دل شوریدگان میربود و مانند صورت بر دیوار بی‌اختیار مجذوب سکوت میگردید.» از میرزا حسینقلی صفحه‌هایی هم در دست است که عمدتاً در پاریس ضبط شده و سید احمد خان، خوانده.
آقای عبدلی را بواسطه میشناختم و همین، باعث شد که بروم و کنسرتش را ببینم. بیشتر حضّار، شاگردان خودش بودند. اوّل دربارة تار و انواع مضراب‌گرفتن‌هایش و ... صحبت کرد و از شیوة نواختن میرزا عبدالله گفت. بعد، در بخش اوّل برنامه‌اش سه‌گاه و اصفهان زد.
جالب، بخش دوّم برنامه‌ بود که با تار پنج سیم و بیست و دو پرده (مشابه تاری که آقا حسینقلی در نواختنش شهره بود) شور و ماهور نواخت. در این بخش، آقای عبدلی تار را به شیوة قدما و همانطور که در عکسهای بجا مانده، مشهود است روی سینه گرفت.
گرچه چیز زیادی از حرفهایی که زد و کاری که ارائه کرد، نمیدانم و نفهمیدم؛ امّا برایم جالب بود که بیشتر آموخته‌های کلاسیکش در تارنوازی را – خصوصاً از داریوش طلایی و محمد رضا لطفی – در بخش دوّم فراموش کرد و با تار پنج سیم و آنهم با آن وضع دست‌گرفتن ساز، اجرا کرد.

۲- شنبه عصر هم رفتم دانشگاه تهران تا در دفاعیة حمیدرضا شرکت کنم. حمیدرضا را اوّل، از طریق برادرم و بعد وقتی در مدرسه معلّم شد، بجهت همکاری، شناختم. حالا دیگر فوق لیسانس باستانشناسی دارد. پایان‌نامه‌اش هم، مربوط میشد به کارهایی که در مدرسه انجام داده و نوعی از آموزش تاریخ که دانش‌آموزانش لابد میدانند چقدر جالب بوده. از همه بیشتر، خوشحال شدم که پایان‌نامة حمیدرضا که عنوانش «سهم باستانشناسی در پرورش فکری نوجوانان ۱۰ تا ۱۵ ساله» - یا چیزی شبیه به این – بود، کارهایی را که در مدرسه انجام میشود به محفلی آکادمیک مثل دانشگاه کشاند. البتّه ناگفته نگذارم که چقدر برای تصویبش زحمت کشید (چراکه عنوان پایان‌نامه‌اش مثلاً «بررسی استحکامات دفاعی در بخش شرقی شهر باستانی فلان» نبود).
پیش از اینکه دفاع کند، گفتم خیالت راحت باشد، بیست میشوی. گفت نه، امروز به کسی بیست نداده‌اند... بهرحال، نهایتاً بیست شد؛ با درجة عالی! استاد راهنمایش هم – خانم دکتر هایده لاله – آدم فهمیده و جالبی بود.

۳- حال مامانبزرگم خوب نبود که دیروز با آمبولانس آوردندش تهران و الان بیمارستان بستری‌ست. حالا – خدا را شکر – حالش خوب است. بهرحال، برای مامانبزرگ خوبم دعا کنید! :)
آخرین باری که تابستان رفتم گرگان و درباره‌اش نوشتم، خیلی با مامانبزرگ صحبت کردم. یکبار هم نشستم و با هم درخت خانوادگی‌مان را کشیدم تا سر در بیاورم کسانی که در گرگان میبینم و نمیشناسمشان کی هستند. عصرها هم، با هم میآمدیم داخل حیاط و روی نیمکتِ آلاچیق مینشستیم و تخته نرد بازی میکردیم و مامانبزرگ خاطراتش را – که بعضی را چند بار تعریف کرده – میگفت و خلاصه همان دو سه روزی که دفعة آخر گرگان بودم، کلّی خوش گذشت.
ضمن اینکه این چندباری هم که این اواخر رفتم گرگان طوری شد که مامانبزرگم، با رفقای من – احسان و فرهاد و مهرتاش و سام و حتّی حسین – هم کلّی رفیق شد. خلاصه اینکه، مامانبزرگم دوباره خوب بشود، با بچّه‌ها برنامه میگذارم و میروم گرگان دیدنش.